İlk kuduz aşısını geliştiren Louis Pasteur’ün ölüm tarihi olan 28 Eylül, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “Dünya Kuduz Günü” olarak belirlenmiştir. Bu günde hastalık ile ilgili farkındalığın arttırılması ve konunun önemine vurgu yapılması amaçlanmaktadır.
Kuduz 150’den fazla ülkede görülen ve aşı ile önlenebilir viral bir hastalıktır. DSÖ verilerine göre her yıl 59.000’in üzerinde insan kuduz nedeni ile kaybedilmektedir. Kuduz virüsü merkezi sinir sistemini enfekte ederek ölüme yol açan bir enfeksiyon etkenidir. Olguların çoğu Asya ve Afrika kıtasında görülmektedir.
Ülkemizde de her yıl yaklaşık 200.000 kuduz riskli temas meydana gelmekte, bunlardan da 1 ya da 2’si hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Kuduz vakaları incelendiğinde, vakaların çoğunda kişilerin kuduz riskli teması önemsemeyerek herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmadığı görülmektedir. Kuduz kaynaklı ölümleri önlemek, kuduz riskli temasa maruz kalan kişilerin sağlık kuruluşuna başvurarak kuduz profilaksisini tam ve gününde yaptırmasını sağlamak amacıyla farkındalık çalışmaları büyük önem arz etmektedir.
Kuduz, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşan viral bir hastalık olup tilki, kurt ve çakal gibi yabani memeliler ile köpek, kedi, inek, koyun, keçi ve eşek gibi evcil memeli hayvanlarda görülmektedir. Kuduzun başlıca bulaşma yolu enfekte hayvanların ısırması, enfekte hayvanın salyası, nöral dokularının bütünlüğü bozulmuş deri veya mukozalar ile temasıyla bulaşabilir. Bu hayvanlar tarafından ısırılma, tırmalanmalarda yara yeri hemen bol su ve sabunla en az 15 dakika süre ile yıkandıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmelidir. Hekim tarafından kuduz aşısı yapılması uygun görülerek aşı programına alınan kişiler aşıların zamanında ve eksiksiz olarak yaptırması büyük önem arz etmektedir. Unutmayalım kuduz hastalığının belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavisi mümkün olmadığından ve genellikle ölümle sonuçlandığından kuduz şüpheli temas durumunda özellikle yara tedavisi ile kuduz aşısı ve kuduz antiserumu uygulamaları hayat kurtarıcıdır. Ancak riskli temas sonrasında gerekli tedbirler alındığı zaman hastalığı önlemek mümkündür.
Kuduzdan korunmak için; öncelikle sahipli/sahipsiz tüm kedi ve köpekler kuduza karşı mutlaka aşılanmalıdır. Evcil hayvanların, başıboş ve/veya vahşi hayvanlarla temas etmesine engel olunmalıdır. Böylece kuduza yakalanmış yabani hayvanlarının kuduz bulaştırması önlenmiş olur. Bakımını üstlendiğiniz kedi ve köpeklere her yıl kuduz aşılarını yaptırarak hayvanlarınızı, kendinizi ve çevrenizdekileri kuduzdan koruyabilirsiniz.
Kuduz Profilaksi Hizmetleri Bakanlığımızın 2019/04 Sayılı Genelgesi ve eki Kuduz Profilaksi Rehberi kapsamında verilmektedir. İlimiz sağlık kuruluşlarına 2021 yılının ilk 8 ayında 7143 kişi başvurmuş olup, 6058 kişinin Kuduz profilaksisi tamamlanmıştır.
Kuduz Aşısı Uygulanan Sağlık Kuruluşlarımız;
1. Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi
2. Çukurova Devlet Hastanesi
3. Seyhan Devlet Hastanesi
4. Yüreğir Devlet Hastanesi
5. Tüm İlçe Devlet Hastanelerimiz
28 Eylül Dünya Kuduz Günü ile ilgili broşüre buradan ulaşabilirsiniz.