İlk kuduz aşısını geliştiren Louis Pasteur’un ölüm tarihi olan 28 Eylül, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “Dünya Kuduz Günü” olarak belirlenmiştir. Bu günde hastalık ile ilgili farkındalığın artırılması ve konunun önemine vurgu yapılması amaçlanmaktadır.
Kuduz 150’den fazla ülkede görülen, aşı ile önlenebilir viral bir hastalıktır. DSÖ verilerine göre her yıl 59.000’in üzerinde insan kuduz nedeni ile kaybedilmektedir. Kuduz virüsü merkezi sinir sistemini enfekte ederek ölüme yol açan bir enfeksiyon etkenidir. Vakaların %95’i Asya ve Afrika kıtasında görülmektedir.
Ülkemizde de her yıl yaklaşık 200.000’nin üzerinde kuduz riskli temas bildirimi yapılmakta olup yılda ortalama 1-2 kuduz vakası görülmektedir (Grafik 1). Kuduz kaynaklı ölümleri önlemede, kuduz riskli temasa maruz kalan kişilerin sağlık kuruluşuna başvurması ve uygun kuduz önleyici tedavinin (kuduz profilaksi) tam ve gününde yaptırması önem arz etmektedir.
Kuduz, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşan viral bir hastalık olup tilki, kurt ve çakal gibi yabani memeliler ile köpek, kedi, inek, koyun, keçi ve eşek gibi evcil memeli hayvanlarda görülmektedir. Kuduzun başlıca bulaşma yolu enfekte hayvanların ısırması, enfekte hayvanın salyası, nöral dokularının bütünlüğü bozulmuş deri veya mukozalar ile temasıyla bulaşabilir. Bu hayvanlar tarafından ısırılma, tırmalanmalarda yara yeri hemen bol su ve sabunla en az 15 dakika süre ile yıkandıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmelidir. Hekim tarafından kuduz aşısı yapılması uygun görülerek aşı programına alınan kişiler aşıların zamanında ve eksiksiz olarak yaptırması büyük önem arz etmektedir. Unutmayalım kuduz hastalığının belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavisi mümkün olmadığından ve genellikle ölümle sonuçlandığından kuduz riskli temas durumunda özellikle yara bakımı ile kuduz aşısı ve antiserumu uygulamaları hayat kurtarıcıdır. Ancak riskli temas sonrasında gerekli tedbirler alındığı zaman hastalığı önlemek mümkündür.
Kuduzdan korunmak için; öncelikle sahipli/sahipsiz tüm kedi ve köpekler kuduza karşı mutlaka aşılanmalıdır. Evcil hayvanların, başıboş ve/veya vahşi hayvanlarla temas etmesine engel olunmalıdır. Böylece kuduza yakalanmış yabani hayvanlarının kuduz bulaştırması önlenmiş olur. Bakımını üstlendiğiniz kedi ve köpeklere her yıl kuduz aşılarını yaptırarak hayvanlarınızı, kendinizi ve çevrenizdekileri kuduzdan koruyabilirsiniz.
Kuduz Profilaksi Hizmetleri Bakanlığımızın 2019/04 Sayılı Genelgesi ve eki Kuduz Profilaksi Rehberi kapsamında verilmektedir. İlimiz sağlık kuruluşlarına 2023 yılının ilk 8 ayında kuduz riskli teması olan 12.312 kişi başvurmuştur.
Kuduz Aşısı Uygulanan Sağlık Kuruluşlarımız;
1. Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi
2. Çukurova Devlet Hastanesi
3. Seyhan Devlet Hastanesi
4. Yüreğir Devlet Hastanesi
5. Ceyhan Devlet Hastanesi
6. İmamoğlu Devlet Hastanesi
7. Kozan Devlet Hastanesi
8. Feke İlçe Devlet Hastanesi
9. Saimbeyli Şehit Uzman Çavuş Adem Ambarcı İlçe Devlet Hastanesi
10. Tufanbeyli İlçe Devlet Hastanesi
11. Pozantı 80.Yıl Devlet Hastanesi
12. Karaisalı Devlet Hastanesi
13. Aladağ İlçe Devlet Hastanesi
14. Yumurtalık Ek Hizmet Binası
15. Karataş Abdullah Tekin Ek Hizmet Binası
Kuduz Broşür Türkçe için tıklayınız.
Kuduz Broşür Türkçe için tıklayınız.
Kuduz Profilaksi Algoritması için tıklayınız.